Մեր առավոտները սկսվում են 《Բարև ես…》 խաղով։Ճամբարականները ողջունում են ընկերներին, պատմում` ինչ տրամադրություն ունեն և ինչպես կցանկանային օրն անցկացնել։Չեն մոռանում միմյանց բարձր տրամադրություն մաղթել։
Автор: muradyanlilit12
Սիրում եմ ճամփորդել, սպորտով զբաղվել։ Ատում եմ սուտը։ Ճշտապահ եմ։
Պատրաստում ենք առագաստանավ
Անհրաժեշտ է 3 ամրակ, 5 հատ պաղպաղակի փայտիկ` 3֊ը միանաման, 2֊ը միանման, մի փոքր գունավոր թուղթ, տաք սոսինձ և մի կտոր ժապավեն։
Ռոդարիական խաղեր
Ճամբարականները բաժանվում են երկու խմբի։ Խաղի մեկնարկը տալուն պես` երեխաները, հերթականությամբ գլուխկոնծի տալով, հասնում են օղակներին, ցատկելով օղակների միջով անցնում են, ոլոր֊մոլոր անցնում են կոների միջով։ Վերջից արագ վազքով գալիս են սկիզբ և ձեռքի հարվածով խաղի հերթը հանձնում ընկերոջը։ Եվ այսպես մինչև վերջին մասնակիցը։ Հաղթում է այն թիմը, որը առանց կանոնները խախտելու և արագ կխաղա մինչև վերջին մասնակիցը։
Համով ճամբար
Պիցցա. Պիցցայի պատրաստման համար անհրաժեշտ է խմոր հունցել։ Մենք սիրով կանեինք այդ գործողությունը, բայց մեր ժամանակը սուղ է, այդ իսկ պատճառով պիցցան կպատրաստենք պատրաստի խմորով։Մեզ անհրաժեշտ է նաև լոլիկ, պղպեղ,պանիր, հավի կրծքամիս, ձեթ, ձու, լոլիկի մածուկ և բարձր տրամադրություն։
Ֆռեշ. Մեզ հարկավոր է ելակ, բանան, ջուր, պաղպաղակ և մի փոքր էլ շաքարավազ։Այս ամենը լավ հարում ենք հարիչով, և մեր ֆռեշը պատրաստ է։
Մրգային աղցան. Հարկավոր է բանան, ելակ, նարինջ։ Այս ամենը մանրացնում ենք և խառնում իրար։
Բանջարեղենային աղցան. Աղցանի համար անհրաժեշտ է կաղամբ, գազար, վարունգ, կանաչի, թթվասեր և մարինացված եգիպտացորեն։
Այս ամբողջ գործընթացին մեզ են միանում ճամբարականներն ու ծնողները։
Երեխաները փորձում են կտրատել մրգերը շրջանաձև, խորանարդաձև։ Ընթացքում համեմատում են կտորները, մրգերի գույները։Ուսումնասիրում են մրգերի, բանջարեղենի կառուցվածքը։
Բարի ախորժակ։
Բնագիտական փորձեր
Կոնֆետային ծիածան. M&Ms կոնֆետները, ըստ ծիածանի գույների շարում ենք ափսեի մեջ և ավելացնում ջուր։ Որոշ ժամանակ անց նկատելի է դառնում, որ կոնֆետները լուծվել են ջրում` գունավորելով այն։ Ապա մի փոքր թեքում ենք ափսեն և կոնֆետային ծիածանը պատրաստ է։
Հաճելի թշշիկ. Վերցնում ենք մեկ բաժակ ջուր, ավելացնում ենք մեկ թեյի գդալ կերակրի սոդա և մեկ թեյի գդալ կիտրոնի աղ։ Արդյունքում ստանում ենք հաճելի թշշիկ, իսկ եթե ջրի փոխարեն վերցնենք նարնջի բնական հյութ, արդյունքում կստանանք գազավորված ըմպելիք։
Սոնան մեզ հյուր
Հունիսի 23֊ին Teams հարթակում մենթոր Անահիտ Հարությունյանի հետ հանդիպում֊քննարկում ունեցանք։ Ծանոթացանք Teams ֊ի գործիքներին, բանավոր վերլուծեցինք Մոնտեսորիի ու Հոլթի աշխատությունները։ Անահիտը նոր ցուցումներ տվեց ճամբարի նախագծի հետ կապված։ Ապա նոր հանդիպման օր նշանակվեց հունիսի 30֊ը։
Ես և Սոնան միասին ենք աշխատում ճամբարի նախագծի վրա ու որոշեցինք հանդիպել մեր տանը։Սոնան մեծ սիրով ընդունեց առաջարկս և հաջորդ օրն իսկ հյուրընկալվեց մեզ։
Երեխաներս շատ էին լսել Սոնայի մասին, ուստի ջերմ ընդունեցին։ Սոնան` չմոռանամ ասել, շատ նրբանակատորեն ներկայացավ երեխաներիս. ժպիտը դեմքին, նվերներն ու քաղցրավենիքն էլ ձեռքին։
Անմիջապես շահեց երեխաներս սիրտն ու խաղեր խաղաց. մոռացել էր` ինչի համար է եկել։
Ապա անցանք մեր գործին։ Մթնոլորտը գործնական էր, սակայն այն երբեմն֊երբեմն խախտվում էր աղջկաս միջամտությունից։
Աղջիկս չեր համակերպվում, որ ես եմ աշխատում համակրգչով։ 《Ինչո՞ւ դու չես աշխատում Սոնա քուրիկ։ Ախր մամաս կհոգնի է՜》։ Մանկական մաքրություն, միամտություն։ 《Փողկապս ձգեցի》. աղջիկս իմ մասին մտածում է։
Դէ իհարկե աշխատեցինք, բայց չավարտեցինք։ Որոշեցինք էլի հանդիպել ու շարունակել. ինչու՞ ոչ, եթե օրը հետաքրքիր է անցնում։
Մի բան էլ պատմեմ ու վերջ։ Սոնան աղջկաս խոստացավ նորից գալ ու նույն նվերից (բայց մեծը ) նորից բերել։ Աղջիկս համաձայնեց, բայց ինձ հարց տվեց.
֊Մա՜մ, կթողնես Սոնա քուրիկն ինձ էլի սրանից բերի։ Մենակ չասես չէ, լավ էլի՜։
Հրաշք են այս երեխաները, այնպես չէ՞։
Ջոն Հոլթի《Մանկական հաջողությունների երաշխիքը》հոդվածի երկրորդ մասի վերլուծական
Երեխան ամենամեծ ու չբացահայտված գաղտնիքն է։ Ամեն մի չնչին շարժում, ժեստ, միմիկա մի նոր բացահայտում է։
Հոլթը շատ պատկերավոր, Լիզայի օրինակով, բացահայտում է մանկական հաջողությունների գաղտնիքը։ Այս հատվածում մանրամասն նկարագրված էր աշխարհընկալումը խաղային տարբերակով։ Խոսեց խաղերի, վախերի, ձգտումների, հետաքրքրությունների, զգացմունքների ու ագրեսիայի մասին։ Կփորձեմ ես էլ անդրադառնալ ու տեսակետով կիսվել։
Երեխայի հետ ամեն մի օրը, վայրկյանը տոն է, խաղ է։ Շրջապատն ուսումնասիրելիս` երեխաներն այնպիսի բաներ են անում, որ անհնար է անտարբեր ու անմասն մնալ։ Կարծում եմ, որ խաղային տարբերակով ուսուցանումը լավագույն մեթոդն է, քանի որ պատկերավորը դյուրընկալելի է ու հիշելի։ Այն ինչ մատուցվում է խաղի միջոցով, երեխան ընկալում է խաղ, սակայն սերտում է շատ լավ` կրկին խաղալու ակնկալիքով։
Մանկական վախերիը, որոնք մտնում են երեխայի գիտակցության մեջ, ըստ իս, որպես այդպիսին չկան։ Երեխան վախ չունի ու նա չգիտի, թե վախն ինչ է։ Վախ երեխայի մեջ սերմանում են։ Օրինակով ասեմ. երեխային անընդհատ ասում են. 《Սենյակում մութ է, բոբո կա, մի’ գնա, կվախենաս》։ 《Գայլը եկավ, սու’ս մնա》։ 《Կե’ր, թե չէ բժիշկը կգա》։ 《Մի’ աղմկիր, հարևանը դուռը թակում է》։ Եվ այսպես շարունակ, երեխան արհեստականորեն ձեռք բերեց վախի զգացում մթության, կենդանու, բժշկի, հարևանի հանդեպ։Ցանկանում եմ մի փոքր սեփական փորձիցս ասեմ։ Իմ երկու երեխաների ներկայությամբ ես երբևէ չեմ արտաբերել վախ բառը։ Տղաս տասը տարեկան է ու ես երբևէ չեմ տեսել , որ նա վախենա մթությունից։ Եվ նույնն էլ աղջիկս, որ շուտով կդառնա չորս տարեկան։
Ձգտումները , հետաքրքրություններն ու զգացմունքները նույնպես սերմանելի են։ Երեխան,ով ջանում ու տքնում է, որ հասնի խաղալիքին, պետք չէ խանգարել, այլապես միշտ ընտրում է հեշտ տարբերակը. լացի միջոցով հասնել նպատակին` դիմացինի օգնությամբ։ Հետաքրքրությունները միշտ պետք է բավարարվի, այլապես այն կմարի և ուղեղը կբթանա ու երեխայի զարգացման տեմպն էլ կդանդաղի։
Ինձ համար շատ ցավոտ է խոսել ագրեսիայից։ Ես մտածում եմ , որ նախ պետք է հասկանալ պատճառահետևանքային կապը ու նոր որակավորել երեխային որպես այդպիսին։ Շատ հաճախ ագրեսիայի դրսևորման պատճառ հանդիսանում են հեց ծնողները։ Այստեղ պետք է այլ անկյունից մոտենալ ու երեխային չխորացնել դրա մեջ։
Ամեն անգամ,երբ կարդում եմ Հոլթի աշխատություններից, անմիջապես մտքումս ինձ հարց եմ տալիս.《Արդյոք չեմ սխալվել երեխաներիս դաստիարակելիս》…
Երեխաները մեր հույսն են, լույսն են, ամեն ինչն են, և ի վերջո, նրանք մեր կյանքի իմաստն են։
Այն տունը տուն չէ, որ մանուկ չունի…..
Բակային խաղեր
Պախկվոցի. նա, ով պետք է փակի աչքերը, կանգնում է պատր առաջ: Նա հաշվում է մինչև տասը, իսկ մըուսները թաքնվում են: Աչքերը փակողը բաց է անում աչքերը և սկսում որոնել ընկերներին: Եթե մեկին գտնում է, ձեռքով խփում է, իսկ երբ չի կարողանում խփել. թաքնվողը վազում հասնում է պատին (որտեղ փակել էր ընկերը), ազատում է ընկերներին, եթե ոչ` ինքն է փակում աչքերը:
Մուկն ու կատուն. խաղում են 20-25 հոգով: Ճամբարականներից մեկն ընտրվում է մուկ, մյուսը` կատու: Երեխաները, ձեռք ձեռքի բռնած, շրջան են կազմում: Մուկը վազում է շրջանից դուրս ` կատվից փախչելով: Ճամբարականները օգնում են մկնիկին, որպեսզի մուկը մտնի շրջանի մեջ, որ կատուն չկարողանա բռնել նրան:Երբ բռնվում է մկնիկը, ուրիշ զույգ է դառնում մուկ ու կատու:
Անհաղթ աքլորը. գծում են շրջան,որի մեջ «աքլորները», մեկ ոտքի վրա ցատկելով, ուսով հրում են միմյանց: Նրանցից մեկը մյուսին դուրս է հրում շրջանից: Հաղթողի հետ կռվում է հաջորդը:
Ջրային խաղեր
Ջրային խաղերը, որպես կրթական կարևորագույն գործիք. նպաստում են երեխայի մտավոր, ֆիզիկական, ինչպես նաև հոգևոր զարգացմանը: Խաղերը բազմազան են, բայց խոսենք մի քանիսի մասին, զուգընթաց կկատարենք ջրային մարզումներ:
Եվ այսպես ջրային փրփրադեզ. սա երևի թե միակ խաղալիքն է, որից երեխաները չեն հոգնում: Ամանի հեղուկը լցնում ենք փուչիկների մեջ , ավելացնում փոքր քանակությամբ ջուր, փչում փուչիկը ու լավ թափահարում: Այս ամենին է միանում լավ տրամադրությունը ու երեխաների բարձր ճիչերը` լողավազանից: Ապա փուչիկների միջի ստացված փրփուրը երեխաները լցնում են միմյանց վրա և շարունակում են աշխույժ չմփչմփոցներնորով փրփրեցնել լոզաղավազանը:
Ջրային գնդակաորս. գնդակը նետում ենք լողավազանի մեջ, երեխաները հրահանգը լսելուն պես շտապում են գնդակի հետևից: Կամ ճամբարականները բաժանվում են խմբերի, թիմակիցները պայքարում են, որպեսզի, ինչքան հնարավոր է, գնդակը պահեն իրենց մոտ:
Ջոն Հոլթ.《Ինչպես ուսումնասիրել երեխաներին》. Վերլուծական
Վերնագիրն արդեն գայթակղիչ է` նյութն ուսումնասիրելու ու անտարբեր չանցնելու համար։Ու ամեն անգամ ինչքան հանդիպում եմ նմանատիպ վերնագրերի, թվում է, թե կլինի հանգուցալուծային ձևակերպումներ։ Ու ամեն անգամ էլ համոզվում եմ, որ երեխաներին ուսումնասիրելը այդքան էլ հեշտ գործ չէ ու ինչքան էլ փորձեն` չի հաջողվելու։
Ամեն ինչ անհատականություն է։ Անկախ ամեն ինչից, երեխան անհատ է, որ ձևավորվում է հասարակությունում (սկսած ընտանիքից), և երբեմն էլ ինքն է 《թելադրում》 իր հետ վարվելու կանոնները։ Մի ընտանիքում ծնված երեխաներն անգամ տարբեր են թե’ վարքով, թե’ հայեցակետով։
Դեռ լույս աշխարհ չեկած երեխան արդեն իսկ ունի ձևավորված անհատականություն `《ես》, որն արտահայտվում է հենց ծնվելու օրից։
Երեխայի դաստիարակությունում թե’ ծնողի, թե’ մանկավարժի գործոնը, այո’ մեծ նշանակություն ունի։ Բայց միանշանակ չէ նաև, որ բոլոր երեխաներն էլ նույն ձև կընկալեն դաստիարակությունը։ Այդ դեպքում նույն մանկավարժի սաները հավասար մակարդակի գիտելիքներ կունենային։
《Տատ (պապ) ու թոռ մի խելքի են》։ Հայրս միշտ ժպիտով էր ասում, երբ տատիկն ու պապրկը, ի հակառակ ծնողների, երես էին տալի իրենց թոռներին։ Զարմանում էի` ինչպես է հայս նման բան ասում` այն էլ ժպիտով։ Հիմա եմ հասկանում….
Ինձ թվում է, որ եթե տարիներ, նույնիսկ դարեր էլ անցնեն, միևնույն է ոչինչ չի փոխվելու ու էլի անհասկանալի բաներ մնալու են։
Լիլիթ Մուրադյան 